كائولن
کائولن سنگی نرم، خاکی، شکل‌پذیر و معمول سفید تا تقریب سفید که عمد تا از کائولینیت تشکیل‌شده است (50 تا 95 درصد) و معمول حاوی سایر کانی‌های رسی، Fe، Ti، SiO2 و غیره هست. کائولن از دگرسانی سنگ‌های حاوی کانی‌های آلومینیم دار مانند فلدسپات به همراه سایر کانی‌ها مثل میکا یا کوارتز به وجود می‌آید. کائولن ممکن است علاوه بر کائولینیت، کوارتز و فلدسپات، کانی‌های دیگری نظیر اکسید آهن (Fe2O3)، هیدروکسید آهن (FeOOH)، پیرت (FeS2) روتایل (TiO2) و ترکیبات کربناتی یا مواد آلی در برداشته باشد. وجود این ناخالصی‌ها در کائولن رفتار فیزیکی فرآیند تولید را شدید تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کاربرد
بيشترين مصارف كائولن در پرکننده، پوشش‌دهنده با جلاي خاص و سفیدکننده، منبسط كننده، ایجادکننده مقاومت در مقابل سايش، رقیق‌کننده، سخت‌کننده در صنايع پتروشيمي، نرم‌کننده سطح و به‌عنوان كاتاليزور در صنايع مختلف، كاغذسازي، سراميك، مركب و رنگ‌سازی، ديرگداز، پلاستيك، لاستيك، دارويي، فايبرگلاس، صنايع نسوز، مصالح ساختماني، حشره‌کش، جذب‌کننده، مواد پاک‌کننده، مواد غذايي، تهيه داروها، صنايع کشاورزي و تهيه كودهاي شيميايي است. در ايران از اين ماده معدني در آجرهاي شاموتی ، پوشش داخلي کوره‌ها، دیگ‌های گرمايي و كاشي استفاده می‌شود. حدود 50 درصد از كائولن در كاغذسازي به‌عنوان پركننده و روكش (پوشش‌دهنده سطح)،20 درصد در صنايع سراميك و ديرگداز، 10 درصد در لاستیک‌سازی به‌عنوان پركننده و 20 درصد در رنگ‌سازی پلاستيك استفاده می‌شود. قدرت جذب مركب و پوشش دهندگي خوب و پر كردن سطوح ناهموار كاغذ از خمير سلولز و ايجاد شفافيت در کاغذ از مزاياي استفاده از كائولن در صنعت كاغذسازي هست.
دليل كاربرد فراوان كائولن در صنعت، دارا بودن ویژگی‌های زير است:
• پركننده و پوشش‌دهنده مناسب
• از نظر شيميايي در گستره وسيعي از تغييرات pH بدون تغيير باقي می‌ماند.
• به عنوان جذب‌کننده مناسب مرکب و رنگ‌ها.
• به عنوان سخت‌کننده در صنايع پتروشيمي.
• داشتن رنگ سفيد كه آن را به‌صورت ماده رنگي قابل‌استفاده می‌سازد.
• جلاي خاص و قابليت سفيدکنندگي.
• خواص کاتاليزوري.
• دارا بودن خاصيت پرکنندگي و پوششي بسيار خوب.
• نرم‌کننده سطح و غیرهایشی بودن آن.
• قابليت اندک هدايت جريان الکتريسيته و گرما.
• ارزاني قيمت آن
سایر موارد مصرف
- رنگدانه
- كاغذسازي
- رنگ سازي
- لاستيك سازي
- سراميك‌سازي
- پلاستيک
- كاربرد شيميايي
- داروسازي
- مصالح ساختماني
