دولومیت

 دولومیت

ماده معدنی دولومیت با فرمول شیمیایی CaMgCO_۳۲ در سه جهت رخ کامل دارد. اکثر دولومیت‌ها به رنگ‌های خاکستری مایل به کرم و سفید مایل به خاکستری یافت می‌شوند ولی برخی با رنگ‌های دیگری مانند سفید، زرد، سبز و سیاه هم دیده شده‌اند. این کانی دارای وزن مخصوص ۶/۲ گرم بر سانتیمتر مکعب، سختی آن 4 ـ 3/5 و دارای جلای شیشه‌ای یا مرواریدی می‌باشد. عناصر تشکیل‌دهنده دولومیت عمدتاً اکسید منیزیم (MgO) و آهک (CaO) هست ولی ممکن است عناصر دیگری چون اکسیدهای آهن، سدیم و پتاسیم نیز در ساختمان آن‌ها یافت شود. این کانی حاوی ۴/۳۰٪ CaO، ۹۲/۲۱ ٪، (MgO و ۷/۴۷٪ (CO۲) می‌باشد. دولومیت به‌صورت لایه‌های عظیم باضخامت‌های چند ده فوتی یافت می‌شود. آن‌ها حدود ۱۵٪ پوسته زمین را می‌سازند و به مقدار زیاد در تمام نقاط دنیا یافت شده‌اند و به‌عنوان یکی از اجزاء رایج سنگ‌های رسوبی شناخته می‌شوند. سنگ‌های حاوی دولومیت را با همان نام دولومیت یا سنگ‌آهک دولومیتی می‌شناسند. کانی‌های کربناتت شامل کلسیت، آراگونیت، دولومیت می باشد. شاید هیچ ماده معدنی دیگری، مصارفی را که سنگ آهک و دولومیت دارند، نداشته باشد. سنگهای کربناته به خاطر خواص فیزیکی خود پایه‌های اساسی صنعت مصالح ساختمانی را تشکیل می‌دهند و از بدو تمدن بشری مورداستفاده بوده و در حال حاضر نیز مصارف این سنگ‌ها رو به افزایش است. سنگ‌های کربناته ۵۰٪ مخازن نفت و گاز دنیا و ۹۵٪ مخازن نفت و گاز ایران را شامل می‌شوند. رسوبات کربنات از کلسیت (کم یا پر منیزیم) و یا آراگونیت و مقداری نیز دولومیت، پیریت و کوارتز، تشکیل شده‌اند.

کاربرد

دولوميت به عنوان منشاء CaO و MgO در صنايع ذوب فلزات (آهني و غيرآهني)، در كشاورزي به‌عنوان کود و تنظیم‌کننده خاک، جهت تهيه منگنز از آب دريا، صنايع نسوز (آجر شاموتي، سيمان سازي و...)، شیشه‌سازی، صنايع ساختماني (کاشي سازي، شفته‌ریزی و...)، پرکننده در لاستيک، لاک سازي، رنگ‌سازی، سراميک و ... استفاده می‌شود.