تالک، نرمترین ماده معدنی جهان
تولید تالک به صورت تالک کلوخه، تالک پودری، تالک سفید و تالک سبز
انواع تالک:
تالک کاغذسازی، تالک رنگ سازی، تالک آرایشی و بهداشتی، تالک داروسازی، تالک لاستیک و پلاستیک، تالک صنایع کاشی و سرامیک، تالک كشاورزی، تالک عایق و ایزوگام، تالک پوشش قیری، تالک پرکننده، تالک گریس سازی و ...
تالک چیست ؟
این کانی از هیدرات منیزیم سیلیکات تشکیل شدهاست، فرمول شیمیایی آن عبارت است از Mg3Si4O10(OH)2. طبق جدول سختی موس تالک نرمترین کانی است و میتوان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. ورقههای کوچک تالک قابل انعطاف ولی غیرقابل ارتجاع است، هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس میکنیم احساس میکنیم که چرب است. دارای لومینسانس اغلب سفید مایل به سبز، زرد، کرم، قهوهای، سبز و آبی است. این کانی در آب حل نمیشود ولی بسیار کم در کانیهای اسیدی حل میشود و در شعله ذوب نمیگردد. گل سرشور؛ که خود سنگی دگرگونی است کاملاً از تالک تشکیل شده است.
کاربرد تالک:
- کاشی و سرامیک سازی: یکی از خواص تالک در صنایع کاشی و سرامیک بالا بودن حرارت و یا مقاومت تالک در مقابل اسیدها وکم بودن تغییر حجم در دامنه وسیع حرارتی و شفافیت بیشتر آن است. وجود تالک در سرامیک عامل ایجاد مقاومت در تولیدات بوده و از آن جا که تالک هنگام پخته شدن کاشی مانع ایجاد ترک های ریز و در نتیجه خرد شدن کاشی به مرور زمان می شود لذا از کاربرد آن در این صنعت بیشتر استقبال می گردد .تالک هنگامی در لعاب به کار می رود که به سیلیس و منیزیم نیاز بوده و در عیارهای پایین حدود 4% از تالک به عنوان کمک ذوب و در عیار بالا به عنوان نسوز و عامل تنظیم کننده مقاومت در برابر شوک حرارتی استفاده می شود.
- کاغذ سازی و جوهر چاپ: تالکهای قابل مصرف در صنایع کاغذ، باید نرم، عاری از هرگونه ریگ یا شن و دارای مقدار کمی مواد آلکالی باشند. این نوع تالک به آسانی در آب پراکنده شده و قابلیت قبول جوهر را بطور رضایت بخش دارا میباشد. جهت بهترین نوع کاغذ فقط تالک سفید و میکرونیزه و تقریبا فاقد میکا، کربنات کلسیم و اکسید آهن (حداکثر 2 درصد) مناسب میباشد.
معمولابه صورت میکرونیزه و با اندازه ابعاد کمتر از 5 میکرون هستند و باید رنگ سفید داشته باشند. این ماده معدنی بعنوان پرکننده ارزان قیمت تأثیر به سزایی درکاهش مصرف دیاکسید تیتانیوم دارد. تالک همچنین بعنوان پوشش دهنده موجب شفافیت کاغذ میگردد.
- رنگ سازی: امروزه تالک با اکسید تیتان رقابت می نماید. درصد زیادی از تالک تولیدی جهان به عنوان ماده پرکننده و رنگی در صنعت رنگ سازی استفاده میشود. خواص مهم تالک در رنگ عبارت است از نرمی، ضریب پخش خوب ، خنثی بودن در مقابل محلولها و وزن مخصوص کم.
- بهداشتی و آرایشی: پودر تالک سفید با خاصیت لیز و چرب روی پوست می لغزند و باعث ایجاد نرمی و لطافت می شوند.
تالک مانع تعرق بیش از حد بوده و از این پودر می توان به عنوان یکی از بهترین چرب کننده ها و محافظ های طبیعی جهت جلوگیری از ساییدگی پوست استفاد نمود. به علاوه جهت تسکین پوست ملتهب از لباس ها و الیاف مصنوعی باعث ایجاد التهاب و خارش پوست می شود برای می توانید از آن استفاده کند.
لاستیک و پلاستیک: بازار جدید دیگر تالک، مصرف آن در لاستیک لاتکس اسفنجی است که در پشت قالی، پارکت و موکت مصرف می شود. در این مورد ناخالصیهای مزاحم از قبیل ترکیبات کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز که با لاتکس شلاته میشود، نامطلوبند. مقدار مصرف آن به ازای هر 100 قسمت لاتکس حدود 75 تا 100 قسمت تالک است. تالکهای مورد استفاده در صنایع پلاستیک به صورت ریز تا حدودی سفید و حاوی مقدار کمی آهن میباشد. نکته مهم در اندازه قطعات، شکل قطعات و رنگهای متفاوتی است که در انواع پلاستیک بعنوان پرکننده قرار میگیرند.
- کشاورزی: مصرف تالک در تهیه مواد شیمیایی از دیگر کاربردهای تالک است که در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد. این کانی بویژه به علت بیاثر بودن از نظر شیمیایی و سازگاری با مواد سمی مختلف بسیار مفید میباشد. این کانی موجب تسهیل خواص فیزیکی و پاکندگی معرفها گشته و اثرات آنها را افزایش میدهد.
در مصارف کشاورزی کانی تالک بعنوان پرکننده مواد معدنی به منظور دفع ناقلین میکروب و رقیق کننده مواد و نیز به عنوان حملکننده خشک برای حشرهکشها، آفتکشها، ضد قارچ و کودها در امر کشاورزی به کار میرود. تالک مصرفی به صورت دانه ریز و پودرهای قابل خیس شدن در کشاورزی مصرف می شود. تأمین کننده منیزیم در کودهای گیاهی است و همچنین به مقدار بسیار کمی تالک بعنوان رقیق کننده در تولید کود بکار برده میشود و موجب پراکندگی مواد در خاک میشود.
- مصارف دامداری: تالک به عنوان ماده ضد بسته شدن در غذای حیوانات بکار میرود. گاهی تالک به عنوان یک عامل ضد چسبندگی در خوراک حیوانات مصرف می شود که غالبا به جای تالک از سنگ آهک به شکل دانه ریز یا پودری برای این منظور استفاده میگردد.
- صنایع تولید پوشش بام: تالک های عیار کم، هم به عنوان ماده قابل تسطیح و هم به عنوان پرکننده درتولید مواد پوشش بام بکار میروند. از تالک بعنوان پرکننده به منظور تثبیت آسفالت که عامل مهمی در افزایش دوام و پایداری در برابر شرایط جوی است، استفاده میگردد. همچنین درپوشش بام از بهم چسبیدن ذرات در طول مدت نگهداری در انبار و قبل از استفاده، جلوگیری مینماید. عمده مصرف تالک در محصولات قالبی آسفالت است. این کانی در زمانی روکش به ماسههای آسفالت، نمدهای بام و یا شفته کاری اضافه میگردد موجب افزایش مقاومت آنها در برابر هوا میشود.
مشخصات تالک مصرفی در صنایع تولید پوشش بام عبارتست از:
• اندازه ذرات تالک مورد استفاده برای تثبیت پوشش بام کلی 100 درصد کمتر از 80 مش و یا 40 درصد کمتر از 200 مش میباشد.
• بطور کلی از تالکهای ناخالصی و دارای رنگ نامناسب و عیار پایین دراین مورد استفاده میشود.
• هنگامی که از تالک بعنوان پوشش دهنده سطح استفاده میشود، کیفیت رنگ محصولات مهم است و چنانچه از آن به عنوان پرکننده استفاده شود، اندازه ذرات، شکل آنها، خاصیت جذب کنندگی و مهمتر از همه هزینه پایین مهم است.
صنایع نساجی: درصنایع نساجی از تالک استفادههای مختلفی میشود، ترکیب آهار پارچه شامل الیاف و مواد پرکننده است که در بعضی از پارچهها از تالک برای حالت دادن و سفتی موقتی و ارائه آن برای فروش استفاده میشود. در این رابطه میزان سفیدی معمولا خیلی مهم است.
پوشش محصولات پردهای درصنعت نساجی نیز مقادیر در خور توجهی کانیهای پرکننده را نیاز دارد. پرکنندههای اصلی در این نوع محصولات رس، تالک، پیروفیلیت و کربنات کلسیم میباشند. تالک به دلیل داشتن رنگ سفید از مواد اولیه مطلوب در این صنایع است.
گریس: خاصیت چربی از خواص عمده است که در تالک وجود دارد و در دیگر کانیها به ندرت مشاهده میشود. از دیر زمان از تالک به عنوان یکی از اجزا سازنده گریسها استفاده میگردید. وجود تالک در این ترکیبات از وا رفتن و از دست دادن خاصیت چربی گریس در دماهای بالا جلوگیری میکند.
داروسازی: به منظور تسهیل جریان دانههای قرص در قیفها، جدا کردن تکههای فشرده از یکدیگر و به آسانی جدا شدن دانهها از داخل جعبهها، از تالک استفاده میشود.
صنایع شیمیایی: در بخش مواد منفجره درمرحله جدا سازی نیتروگلیسیرین از اسید در جریان تهیه نیتروگلیسیرین از 2 تا 5 درصد تالک استفاده میشود. در تهیه دینامیتها به منظور حفظ پایداری شیمیایی و همچنین جلوگیری از تشکیل مواد اسیدی در ترکیب از تالک، اکسیدروی، کربنات کلسیم و ذرات گچ یا آهک استفاده میشود. کشورهای اسکاندیناوی از خاصیت جوهرزایی تالک برای استفاده دوباره کاغذهای مصرف شده استفاده مینمایند.
شیشه سازی: تالک بعنوان یک عامل گردگیری در حین تولید مصرف میشود. از تالک برای صیقل کاری اتومبیلها، پوششهای کف و کفش نیز استفاده میشود.
سایر موارد:
- صیقل دهی ذرات برنج و جو
- عوامل رنگزدا یا رنگبر
- ماده جاذب بو از غذاها
- فیلتر و تصفیه آب
- جذب روغن و عمل آوری چرم
- واکسهای کفش
- پوشش های الکترودهای جوش کاری
- پر کردن کپسولهای ویژه برای آزمایش شتاب موشکها تا 50 کیلومتر
- پوشش گندلههای سنگ آهن برای احیا مستقیم
- در مواد پوشاننده کف، تالک به عنوان پایدارکننده آسفالت ذوب شده عمل میکند.
- تهیه دینامیتها و صنایع شیمیایی مواد منفجره، درزگیری و بتونه کاری