باریت
باریت در حالت معمولی سفیدرنگ تا خاکستری روشن است ولی ممکن است به رنگهای متمایل به آبی، قهوهای یا سیاه نیز دیده شود. باریت یک کانی اوپک (Opaque) تیره بوده و دارای جلای صدفی تا شیشهای میباشد. نمونههای تیپ یک آن بهصورت بلورهای ارترومبیک کشیده دیده میشود اما باریت تجارتی بهصورت دانهدانه، تودههای بلورین و یا قلوهای تهیه میشود. وزن مخصوص این کانی زیاد میباشد و در حدود 4.3 تا 4.6 میباشد. این مشخصه باریت کمک زیادی به شناسایی آن میکند. سختی باریت دارای دامنه تغییرات قابل ملاحظهای میباشد و از 2.5 تا 3.5 متغیر میباشد که معمولا نواحی مختلف باریت با سختی متفاوتی را تولید مینمایند.
انواع
باریت حفاری (شیری)
باریت کریستال (سفید)
کاربرد و موارد مصرف باریت
- حفاریهای نفت و گاز:
در حفاریهای عمیق برای نفت و گاز در طریقه رو تاری و در مناطقی که فشار گاز یا مایع از پایین زیاد هست برای سونداژ نیاز به یک محصول سنگینی میباشد که ضمن چرخش از خروج مواد و جلوگیری و فشار آن را کنترل کند. به خاطر شرایط مناسب باریت در این مورد از آن استفاده میگردد. در این حالت پودر باریت به محلول معمولی آب و گل رس اضافه میشود. به خاطر خواص مفید این مخلوط مانند سنگینی خنثی بودن ازنظر ترکیب شیمیایی، تمیز بودن و قیمت نسبتاً ارزان آن بسیار موردپسند میباشد. معمولاً 4/3 باریت تولیدشده سالیانه در این زمینه جذب و مصرف میشود. باریت کانیی حیاتی در صنعت حفاری نفت و گاز محسوب میگردد. طبق آمار سال 1980، حدود 90 درصد از باریت تولیدی رینا در گل حفاری به مصرف رسیده است. باریت به دلیل وزن مخصوص بالا، سادگی مصرف در حین کار، خنثی بودن ازنظر شیمیایی، نرمی و مناسب بودن ازنظر قیمت، در گل حفاری مورداستفاده قرار میگیرد. میزان باریت مصرفی در هر کیلومتر حفاری حدود 429 تن گزارششده است.
- تهیه مواد شیمیایی باریم دار:
دومین مورد مصرف مهم باریت بهعنوان منبع تهیه مواد شیمیایی باریمدار است که مصارف متعدد آن در صنایع مختلف گسترده میباشد. سولفات باریم رسوب شده بهعنوان سیل کننده رنگ، پوشش در صنعت کاغذسازی، لاستیکسازی و مواد لینولئوم بکار میرود کلرور باریم در صنعت چرمسازی، پارچهبافی و کربنات باریم بهعنوان لعاب و پرداخت سرامیک بکار میرود. از اکسیدهای باریم در صنعت شیشهسازی، کورههای الکتریکی و متالوژی استفاده میگردد. هیدروکسید باریم معمولاً در تصفیه و تهیه شکر از ملاس و نیترات آنیکی از اجزا گلولههای منور و چاشنیهای انفجاری است. باریت همچنین در موارد متعددی بهصورت فرعی در ترکیبات شیمیایی بکار گرفته میشود. 10% از کل باریت تولیدشده برای مصرف در تهیه مواد شیمیایی باریمدار استفاده میشود.
- باریت دانهبندی شده:
باریت بهصورت خردشده مستقیماً بهعنوان روکش و پوشش لاستیکسازی و سیال کننده رنگ بکار میرود. همچنین اگر اندازه دانههای باریت خردشده بهاندازه ماسه درشت باشد میتوان از آن در صنعت شیشهسازی استفاده کرده در این حالت باریت بهعنوان کمکذوب تسهیلکننده کار روی شیشه و ایجادکننده شفافیت بکار گرفته میشود. باریت خردشده بهعنوان پوشش سیمان لولههای زیرآب در نقلوانتقال نفت و گاز مصرف میشود. علت استفاده از باریت در این حالت به خاطر سنگینی و خنثی بودن آن میباشد.
- سرامیک و شیشهسازی:
در شیشهسازی بهعنوان همگن کننده ماده مذاب، کاهش حباب و در درخشندگی و شفافیت محصول کاربرد دارد. شیشههای حاوی باریم شفافتر و درخشندهتر از شیشههای سربی و یا CaO هستند. سرامیکهای پیشرفته حاوی باریم در صنایع الکترونیک (کندان سور، گوشی، بلندگو و تلفن) و مغناطیس دائم کاربرد دارند.
- رنگسازی، پلاستیک، کاغذ:
باریت در صنایع رنگسازی، پلاستیک، کاغذ و لاستیک بهعنوان ماده پرکننده به مصرف میرسد. همچنین به دلیل وزن مخصوص بالا و خاصیت جذب اشعه رادیواکتیو، در ساخت بلوکهای سیمانی کاربرد دارد. مخلوط لاستیک، آسفالت و 10 درصد باریت را در ساختن ایستگاهها و باند فرودگاه بکار میبرند. همچنین در صنایع داروسازی، مواد منفجره، آلیاژ، حفاظت اشعه و … کاربرد دارد.